Titus Flavius Vespasianus
Titus Flavius Vespasianus, Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanu mensubu, Roma İmparatorudur. Titus, MS 70’teki Yahudi ayaklanmasını da bastıran başarılı bir generaldi. Tacitus ve çağdaşı tarihçilere göre iyi bir imparator olarak mutâba edilir.
En çok Roma’daki kamu alanlarında yaptığı düzenlemelerle ve Vezüv yanardağı’nın püskürmesi (79) , 80’deki Roma Yangını gibi iki büyük felaketin yaralarının iyileştirilmesinde gösterdiği cömertliklerle tanınır.
Gençliği ve Askeri Başarıları
Britanya ve Almanya’da hizmet verdikten sonra, Titus Yahuda’da babası Vespasian’ın altında bir lejyon emretti. İmparator Nero’nun MS 68 Haziran’daki ölümünün ardından Titus, babasının emperyal tacı adaylığını desteklemekte enerjikti. Vespasian ile uzlaştığı Suriye’nin efsanesi Licinius Mucianus, Vespasian’ın en büyük varlıklarından birinin o kadar umut vaat eden bir oğlu ve varisi olduğunu düşünüyordu. 69 yılında imparator ilan edilmeye başlanan Vespasian Titus’a Yahudi savaşından sorumlu olduğunu ve 70’te büyük çaplı bir kampanyanın Eylül ayında Kudüs’ün ele geçirilmesi ve imha edilmesiyle sonuçlandığını söyledi. (Roma Forumu’nun girişinde hala duran Titus kemeri ile zaferini anmıştır.)
Filistin’deki muzaffer birlikler, Titus’u onu İtalya’ya götürmeye çağırdı; onların istifasına hareket ettiğinden ve babasına bir çeşit meydan okumaya uğraştığından şüpheleniliyordu. Ancak nihayetinde 71 yazında yalnız döndü, Vespasian ile ortaklaşa zafer kazandı ve Praetorian Muhafız Komutanı olarak görevlendirildi. Ayrıca, tribünist iktidarı aldı ve babasının 73’teki sansürde ve birkaç konseyde meslektaşıydı. Vespasian’ın çeşitli şekillerde olmasına rağmen, Titus’u kendi eşiti görmekten kaçınıyordu. Oğlu yeni ilkenin askeri kolu haline geldi ve Suetonius (Gaius Svetonius Tranquillus , Suetonius olarak da bilinen, Roma’nın en dikkat çeken tarihçisi ve biyografi yazarı) , particeps atque etiam tutor imperii (“imparatorluğun daha keskin ve hatta koruyucusu”). Bu nedenle sevinçsizliğe katlandı, sarayda bir süre onunla birlikte yaşayan ve eşi olmayı ümit eden Berenice (Suriye Herod Agrippa II’nin kız kardeşi ) ile olan ilişkilerinin kötüleşmesine neden oldu. Fakat Romalılar Kleopatra’nın anılarına sahipti ve Doğu kraliçesiyle evlenmesi kamuoyuna karşı iğrençti. İki kez, isteksizce Vespasian’ın ölümünden sonra onu reddetmek zorunda kaldı.
Titus ve Colosseum
79’da Titus, ardı ardına kuşkusuz bir komployu bastırdı, ancak Vespasian’ın 23 Haziran’da öldüğü zaman, derhal ve barış içinde başarılı oldu. Erkek kardeşi Domitian ile ilişkileri kötüydü, ama başka yollarla onun kısa kuralı beklenmedik biçimde Roma’da popülerdi. Son derece iyi görünümlü, yetiştirilmiş ve kabul edilebilirdi; Suetonius onu “insan ırkının sevgilisi” olarak adlandırdı. Başarısı büyük ölçüde pahalı harcamalar, bazılarının tamamen kişisel büyüklükleri, ama bazı kamusal ödüllerle kazandı. Vesuvius’un 79’da patlak vermesinden sonra Campania’ya yardım ve yangından sonra Roma’nın yeniden inşası gibi. 80 yılında Colosseum olarak bilinen Flavian Anfitiyatrosu’nun yapımını tamamladı ve 100 günden fazla süren törenlerle açıldı. 41 yaşında ani ölümünün, imparator olarak halefi olan Domitian tarafından hızlandırıldığı iddia edilmiştir.
KAYNAKÇA :
Britannica Ansiklopedisi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder