APANDİSİT
Bağırsakları tanıtırken, kalınbağırsağın onikiparmak bağırsağına bağlanan yerinde, "kör bağırsak" adı verilen kısımda, içi boş, yaklaşık 10 santim uzunluğunda bir çıkıntıdan bahsetmiştik. Bu çıkıntı ya "apendis"; apandisin bakteriler marifetiyle iltihaplanmasına da "apandisit" diyoruz.
Karın sağ alt kısmında, apandiks (appendiks vermiformis) denilen, kalın
bağırsağın uzantısı biçiminde, çıkmaz yola benzetebileceğimiz bir barsak
bölümüdür. Solucan şeklinde ve hareket kabiliyeti olan bu organın içinden
besin geçmez. Yaklaşık uzunluğu 9-10 cm ‘dir ancak daha uzun veya daha
kısa olabilir. Apandiksin vücuttaki fonksiyonu tam olarak bilinmemektedir
, ancak lenf dokusu açısından zengin bir yapıdır.
Apandiksin çoğunlukla dışkı parçaları veya daha az bir ihtimalle safra
taşı , tümör veya bağırsak kurtları ile tıkanması sonucu iltihaplanmasına
apandisit denilir. Apandiks yırtılıp içindeki iltihabi mataryel karın
boşluğuna yayıldığında ciddi problemler ortaya çıkar , tedavi
edilmediğinde tehlikeli bir durum olan peritonit (karın zarı iltihabı)
tablosuna yol açabilir. Apandisitin toplumda görülme oranı ortalama %7
kadardır. Çocuklukta 6-10 yaş , yetişkinlerde 20-30 yaşlarda sık
görülür.
AKUT APANDİSİT NEDEN OLUŞUR?
Apandiks içi boş , kanal şeklinde bir organdır. Apandiks lümeninde
(içinde) bir çok mikroorganizma yaşar. Apandiks lümeni tıkandığında kalın
bağırsak ile bağlantısı zayıflar, içerisindeki mikroorganizmalar çoğalarak
hastalık yapıcı hale gelir. Apandiks lümeninde oluşan iltihap ve
mikropların birikmesi sonucu lümen içi basınç artarak, apandiks duvarına
bası yapar ve apandisit denilen tabloya neden olur. Apandiks lümeni
içerisindeki basınç daha da artarsa apandiks duvarı kanlanması bozulur ve
çürümeye başlar ve delinir. Apandiks duvarının delinmesine , halk arasında
” apandisit patlaması” denilir. Bu ciddi olayın sonucu lokal veya yaygın
“peritonit” tablosunun gelişimidir ve bu tablodan hayatı tehdit eden bir
patoloji gelişebilir.
AKUT APANDİSİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Karın ağrısı , bu ağrı göbek çevresinde başlar ve yavaş yavaş artan bir
şekilde karın sağ alt kısmına yerleşir. Şiddeti artıp azalarak ataklar
şeklinde devam eder, genital bölgelere veya kasık bölgesine, bazen da bele
doğru yayılım gösterebilir.
- Göbek çevresinde ortaya çıkan bir ağrı ile kendisini belli eder.
- Sonra bu ağrı yavaş yavaş karın alt bölgesine iner.
- Sindirim güçlüğü, kabızlık ya da ishal görülür.
- Hasta sık sık kusabilir.
- Ağız ve dilde kuruluk olması sebebiyle iştahsızlık belirir.
- İştahsızlık
- Bulantı – kusma
- Yüksek ateş
- Solukluk – çarpıntı
- İshal veya kabızlık görülebilir
AKUT APANDİSİT TANISI NASIL KONULUR?
Fizik muayene , apandisit tanısında en önemli tanı aracıdır.
Kan tetkikleri
Karın ultrasonu(USG) ve
Karın tomografisi (BT) ayırıcı tanı gerekli olduğunda müracaat edilir,
ancak her hastada yapılması gerekli değildir,
Ancak en güvenilir “Tanı aracı” , cerrahın fizik muayene
bulgularıdır
AKUT APANDİSİT TEDAVİSİ NASILDIR?
Akut apandisit’ te ,tek tedavi seçeneği, iltihaplı apandiksin
çıkarılmasıdır. Bu ameliyatın adı apandektomi’dir. Bu ameliyat genel
anestezi altında açık veya kapalı (laparoskopik) yöntemle
yapılabilir.
Belirtiler ortaya çıkar çıkmaz hasta doktora götürülmelidir.
Ameliyattan başka çaresi yoktur.
Ameliyattan başka çaresi yoktur.
Açık apandektomi, karın sağ alt kısımdan yapılan 4-5 cm’lik kesi ile
iltihaplı apandiks karın dışına alınır.
Kapalı apandektomi (laparoskopik), hastanın karın boşluğuna giren kamera
ve uzun çubuk şeklindeki aletlerle iltihaplı apandiksin karın dışına
alınır.
Bugünkü pratik uygulama, hem komşu organlarda başka özellikler
olup-olmadığını görebildiğimiz , yani “kesin ayırıcı tanı” yı
yapabildiğimiz , hem de cerrahi tedaviyi sağlayabildiğimiz “Laparoskopik
apandektomi” biçiminde yapılmakta ve yaklaşık 20 yıldır bu tedavi şekli
giderek yaygınlaşmaktadır.
Ben de 20 yılı aşkın süredir, “akut apandisit” tanısı koyduğum
hastalarımın hemen tamamında, “laparoskopik apandektomi” girişimini
başarıyla uyguladım.
Özetle, “Akut Apandisit” olgularında bugünün modern tedavisi
“Laparoskopik Apandektomi” dir diyebilirim.
DİKKAT: Apandis patladığı takdirde, ateş birden bire yükselir. Karın ön duvarında sertlik görülür. Müdahale edilmediği zaman hasta şoka girer.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder