GASTRİT (MİDE İÇYÜZÜNDE İLTİHAP)

Gastrit nedir?

    Çok sık rastlanan bir hastalıktır. Düzensiz beslenme, sinir gerginliği, alkol, sigara, fazla kahve ve çay bu hastalığa davet eden faktörlerdir. Akut ve kronik olmak üzere iki tipi vardır. Belirtileri birbirine benzer. Demir eksikliğine bağlı kansızlık da gastrit yapabilmekte ve belirtileri kalıcı (kronik) olmaktadır. 

Gastriti mide iltihabı olarak tanımlayabiliriz. Hasara bağlı olarak kandaki beyaz küre hücrelerin mide duvarında toplanması söz konusudur. Ancak gastrit midede ülser veya kanser olduğu anlamına gelmez.

Gastritin nedenleri nelerdir?

Helikobakter Pilori Mikrobu

Helikobakter Pilori Mikrobu (HP) midede kalın mukus tabakasında bulunan bir bakteridir. Bulunduğu dokuyu direkt olarak enfekte etmese de akut veya kronik iltihaplanmaya yol açar. HP erken çocukluk döneminden itibaren midede bulunmaya başlar ve eğer tedavi edilmezse hayat boyu kalabilir. Bu enfeksiyon ülsere, hatta bazı hastalarda kansere de yol açabilir.

Otoimmun gastrit-pernisyöz anemi

Bağışıklık sistemimiz, antikor denen maddeler yaparak vücutta enfeksiyona yol açabilecek ajanlara karşı koruma fonksiyonu sağlar. Bazı durumlarda bağışıklık sistemi yanlışlıkla kendi hücrelerine veya organlarına karşı antikorlar yapar ve onları tahrip edebilir. Midenin iç kısmını döşeyen hücrelere karşı bağışıklık sistemi antikor üretirse mide hücreleri de hasar görebilir. Bu durumda midede akut veya kronik inflamasyon yani gastrit oluşur. Kan yapımında kullanılan B12 vitaminin emilmesinde etkili olan ve mideden salınan bir faktör bu iltihaplanma ile yok olursa B12 vitamin eksikliğine bağlı olarak pernisyöz anemi oluşur. Bu hastalarda uzun süre içinde kanser gelişebilir.

Ağrı kesiciler

Özellikle yaşlı hastalar gerek kemik gerekse eklem ağrıları için sık sık ağrı kesiciler kullanmaktadırlar. Uzun süre kullanımda mideyi koruyucu bir madde olan prostaglandin miktarı azalarak ve midede gastrit, hatta ülser oluşabilir.

Alkol

Alkol ve diğer kimyasal ajanlar midede iltihap ve hasara yol açabilirler. Alkol mide asit salınımını artırarak mideye zarar verir. Alkole bağlı gastrit doza bağımlıdır, yani ancak fazla miktarda alındığında gastrit oluşturur.

Hipertrofik gastrit

Zaman içinde iltihaplanmaya bağlı olarak mide içindeki katlantılar büyür ve şişer. Nedeni bilinmeyen bu durumda eğer mide içindeki katlantılar dev gibi olursa buna kronik gastritin bir şekli olan Menetrier hastalığı oluşur. Bu hastalarda aşırı protein kaybı olabilir.

  Belirtileri Nelerdir ?:

1. * Sindirim güçlükleri ile başlar.
2. * Yemeklerden sonra midede yanma ve ağrı olur.
3. * Bulantı ve kusma yapar.
4. * Hastalığın ilerlemesi halinde seyrek olarak kanama görülür. 

    Ne Yapmalı?

1. * Gastrite sebep olan tesirler keşfedilip hastanın bunları terketmesi sağlanır.
2. * Tabiî beslenmeye önem verilir.
3. * B vitamini ve demir eksikliği görüldüğü takdirde bunlar ağız yolu ile takviye edilir.
4. * Yemeklerden sonra yarım ya da bir saat dinlenmenin hastalığın tedavisine yardımcı olduğu tesbit edilmiştir

Nasıl tedavi edilir?

Gastrit tedavisi nedene bağlıdır. Çoğu gastrit tipinde mide asidinin azaltılması yararlı olur. Bunun yanında spesifik bir tanı da konmalıdır. Enfeksiyon durumunda antibiyotikler verilebilir. Ağrı kesiciler ve alkol gastrit oluşumundan sorumlu ise bunlar kesilmelidir. Genel anlamda gastrit tek başına ciddi bir problem değildir.