Atmosferde Bulunan Gaz Çeşitleri

Atmosferde bulunan gazlar, atmosferde bulunan su buharı ve gazların yaklaşık %75 'i troposfer katmanında bulunmaktadır. İklim açısından atmosferin alt katmanları daha büyük önem arz ettiği için stratosfer ve troposferin alt katmanlarının incelenmesi daha doğru olacaktır.

Atmosferde bulunan gazlar ve oranı değişmeyenler; %78 ile azot ilk sırada, %21 ile oksijen ikinci sırada bulunmaktadır. Geriye kalan %1'lik kısımda ise asal yani serbest halde dolaşan gazlar (helyum, hidrojen, kripton, argon, neon, ksenon) dır. Aynı şekilde atmosferde bulunan gazlar ve oranları değişenler ise karbondioksit ve su buharıdır. Atmosferde her daim bulunmayan gazlar ise tozlar ve ozondur.

Atmosferde bulunan gazlar ve görevleri

Su buharı, zaman ve yere göre en fazla farklılık gösteren gaz türüdür. Yeryüzündeki ısı dengesini sağlayarak aşırı sıcak ya da aşırı soğuk olmasını engellemektedir. Sis, bulut ve yağış gibi birçok hava olayının oluşumunu sağlamaktadır.

Atmosferin güneş ışınlarını saklayabilme ve emilimine yardımcı olan karbondioksit ise sıcaklığı etkileyebilme yeteneğine sahiptir. Havadaki karbondioksit miktarının artışı ile sıcaklık artmakta, azalışı ile sıcaklık azalmaktadır.

%1'lik kısımda yer alan fakat her zaman bulunmayan gazlar içinde bulunan ozon ise havada bulunan O2'nin morötesi ışınlardan etkilenmesi sonucu oluşmaktadır. İçinde yaşamın sürekliliğinin sağlanamadığı ozon gazı atmosferin üst katmanlarındaki UV ışınlarını emmekte ve yeryüzündeki hayat için önemli etkileri bulunmaktadır. 

Yeryüzünden 19-45 km 'lik yükseklikler arasında yer alan ozonun bulunduğu katmanın son yıllarda gitgide inceldiği daha da mühimi birçok yerinin delindiği saptanmıştır. En çok arabalardan, spreylerden, soğutucu ve buzdolabı gibi elektronik cihazlardan çıkan kloroflorokarbon gazlardan kaynaklı delinmelerin olduğu belirlenmiş ve bu yüzden bu malzemelerin kullanımı konusunda kısıtlamalar getirilmiştir.

Yeryüzüne gelen morötesi ışınların yani UV ışınlarının artması, sıcaklık artışına sebep olmakta bu yüzden buzullar erimekte ve bitki örtüsünde değişiklikler meydana gelmekte kısaca küresel ısınma ortaya çıkmaktadır.