Atmosferin Faydaları Nelerdir ?

Atmosferin faydaları, yer yuvarlağını çepeçevre saran gaz örtüsüne atmosfer denmektedir. Atmosferin bileşimi, katları gibi fiziksel özellikleri inceleyen bilim dalına ise meteoroloji denir. Atmosferdeki farklı gazlar yer çekiminin etkisiyle çeşitli yükseltilerde bulunmaktadırlar. Fakat yerden yükseldikçe yoğunlukları azalmakta ve toplam kalınlığı 10.000 km olan atmosferin bittiği yerde yer çekimi de bitmekte, bittiği yerde ise uzay boşluğu başlamaktadır. 

Atmosferde yaklaşık %78 azot, %21 oksijen bulunmakta, geri kalan %1'lik dilimde ise argon, kripton, neon, hidrojen, helyum, ksenon gibi bağımsız hareket eden gazlar bulunmaktadır. Hacim payı %4'e kadar yükselebilen ve atmosferde önemli bir yer tutan su buharının yani nemin miktarı iklim ve sıcaklığa göre farklılık göstermektedir. Ayrıca atmosferde bunlardan farklı olarak CO2 (% 0,03 oranında), ozon (O3), amonyak, toz, kükürtlü asitler, duman, bakteriler, is ve diğer maddeler de bulunmaktadır.

Atmosferin faydaları nelerdir?

Canlı yaşamı için gerekli gazları içinde barındırır. Bahsedilen gazların bazılarının oranı değişmemekte, bazıları ise zaman ve yere göre farklılık göstermektedir. Oranı değişmeyen gazlar %78 azot, %21 oksijen ve %1 diğerleridir. Oranı değişenler ise %1 'lik dilimde yer alan su buharı ve karbondioksittir. Su buharı deniz kenarında, ormanlık alanlarda ve alçak bölgelerde çok; kurak bölgelerde, kutup alanlarında, çöllerde, yüksek alanlarda ve kara içlerinde az durumdadır. Oransal olarak mevsimden mevsime de farklılık göstermektedir.

Ayrıca güneşten gelen zararlı ışınları tutmaktadır. Başta ozonosfer katı olmak üzere ultraviyole olarak adlandırılan zararlı ışınların tutulmasını ve absorbe edilmesini sağlamaktadır. UV ışınları insan sağlığı üzerine olan zararlı etkilerini genellikle göz dokusunu ve deri hücrelerini etkileyerek göstermektedir. Deri hücrelerine etkisini cildin en alt katmanına dek nüfuz ederek, cildin genetik yapısına zarar vererek göstermektedir.

Sıcaklık, nem ve basınç faktörlerinin farklı oranda etkileşiminden iklim meydana gelmektedir. Atmosfer direkt olarak sıcaklık, nem ve basınç üzerinde etkisini gösterdiği için bu faktörler iklimin oluşmasında etkilidir ve tüm iklim olayları atmosferde gerçekleşmektedir.

Dünyanın aşırı soğuma veya ısınmasını engellemektedir. Atmosfer içinde bulunan karbondioksit ve su buharı güneşten gelen UV ışınları emmekte ve ısı olarak depolamaktadır. Böylece gündüzlerin çok sıcak, gecelerin ise çok soğuk olmasının önüne geçilmektedir. Eğer atmosfer olmasaydı ay yüzeyinde olduğu gibi gündüz +150, gece -200 derece uç noktalarda sıcaklıklar oluşurdu.

Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak gölgede kalan kısımlarının da aydınlanmasını sağlamaktadır. Difüzyon, güneş ışınlarının atmosferde kırılıp dağılmasıdır. Difüzyon olayı ile güneş girmeyen odalar da aydınlanıp ısınmaktadır. Sıcaklığı, ışığı ve sesi getirerek iletimini sağlamaktadır. Atmosfer ışık gibi ısı ve sıcaklığın da iletilmesini sağlamaktadır. Sesi oluşturan titreşimler atmosfer içindeki gazların hareketi ile oluşmaktadır. Fakat uzayda sıcaklık ve ses ilerleyemez ve yansıyamaz.