BRONŞİT NEDİR ?

    Bronşlar:

    Ağız ve burun yoluyla aldığımız temiz hava, yutak ve gırtlaktan geçerek soluk borusuna ulaşır. Soluk borusu iki ana kola ayrılır. Bu kollar da kendi aralarında daha küçük kollara ayrılarak akciğerlere bağlanırlar. Soluk borusunun büyük kollarına "bronş", daha küçük kollarına ise "bronşiyol" adı verilir.

    Akciğerlere giriş yapan bronşiyollerin sonu kesecikler şeklinde olup gaz alış verişi bu keseciklerde gerçekleşir. Keseciklerin iç duvarı kılcal kan damarları ile donatılmıştır. Kan hücrelerine oksijen yükleme ve karbondioksit alma bu kılcal damarların bronşiyol keselerine açılan yüzünde (alveol) meydana gelir.

Bronşit, akciğerlerde gözlemlenen ve akciğerlerden hava taşıyan bronşiyal tüplerin iltihaplanmasıdır. Bronşit olan insanlar genellikle renksizleşebilen kalınlaşmış balgamlı öksürüğe sahiptir. Bronşit akut veya kronik olabilir.

Genellikle soğuk algınlığı veya diğer solunum yolu enfeksiyonlarından gelişen akut bronşit çok yaygındır. Daha ciddi bir durum olan kronik bronşit, sıklıkla sigara içilmesinden dolayı bronş tüplerinin astarında sürekli tahriş veya iltihaplanmadır.

Göğüs soğukluğu da denilen akut bronşit, genellikle bir hafta ila 10 gün içinde kalıcı etkiler olmadan iyileşir, ancak öksürük haftalarca sürebilir.

Bununla birlikte, tekrarlayan bronşit nöbetler varsa, tıbbi müdahale gerektiren kronik bronşite sahip olabilirsiniz. Kronik bronşit, kronik obstrüktif akciğer hastalığında (KOAH) yer alan koşullardan biridir.

Akut bronşit veya kronik bronşit için işaret ve semptomlar şunları içerebilir:

Öksürük
1. Berrak, beyaz, sarımsı-gri veya yeşil renkte olabilen mukus (balgam) üretimi
2. Yorgunluk
3. Nefes darlığı
4. Hafif ateş ve titreme
5. Göğüs rahatsızlığı

Akut bronşitiniz varsa, hafif baş ağrısı veya vücut ağrıları gibi soğuk algınlığı semptomlarınız olabilir. Bu semptomlar genellikle yaklaşık bir hafta içinde düzelirken, birkaç hafta süren bir öksürük öksürüğünüz olabilir.

Kronik bronşit, en az üç ay süren üretken öksürük olarak tanımlanır ve tekrarlayan en az iki yıl üst üste meydana gelir.

    Bronşit:
    Bronşların herhangi bir sebeple iltihaplanması olayına "Bronşit" adı verilir. Akut ve kronik olmak üzere iki şekli vardır.

    Akut Bronşit: Daha çok sonbahar ve kış aylarında bulaşıcı hastalıklarla birlikte görülür. Tifo, kızamık, boğmaca virüsleri bronşlara kadar yayılarak iltihaplanmaya sebep olurlar.

    Belirtileri:
* Ateş, öksürük ve vücutta kırıklık ilk belirtilerdendir.
* Başta kuru olan öksürük, hastalık ilerledikçe balgamlı öksürüğe dönüşür.
* Boğazda yanma, ağrı ve ses kısıklığı görülebilir.

    Tedavi:
* Ateşin düşmesi ve öksürüğün önlenmesi için ilaç verilir.
* Eğer bronşite bir akciğer hastalığı da eşlik etmiyorsa yatak dinlenmesi ve bol ıhlamur çayı içilmesi hastalığı atlatmaya kafi gelecektir. Ihlamur suyu iyi bir balgam söktürücüdür.
* Hastanın yattığı oda sıcak ve nemli olmalıdır. Nem, sobanın üzerine konan bir çaydanlığın ağzı açık bırakılarak (buharla) temin edilebilir. Buğuseptiklerin buharı teneffüs edildiği zaman oldukça faydası görülecektir.
    Kronik Bronşit: Kış aylarında üç aydan fazla süren veya iki kış üst üste görülen bronşit kronik sayılır. Kronik bronşit balgamlı olup daha çok sigara içenlerde ve kirli şehir havası teneffüs edenlerde görülür.

    Belirtileri:

* Solunum güçlüğü ve sesli soluk alıp verme en tipik belirtisidir.
* Geceleri artan öksürükler, hastayı çok rahatsız eder. Ancak balgam söküldükten sonra rahat edebilir.
  

  Tedavi:
* Tedavinin ilk adımı sigarayı bıraktırmaktır. Sigara terkedilmedikçe tedavi cevapsız kalır.
* Çalışma ve yaşama ortamı soğuktan, rutubetten ve tozdan uzak bulunmalıdır.

Bronşit riskinizi artıran faktörler şunlardır:

Sigara içmek: Sigara içen veya sigara içen kişilerde akut bronşit ve kronik bronşit riski daha yüksektir.
Düşük vücut direnci: Bu, soğuk algınlığı gibi başka bir akut hastalıktan veya bağışıklık sisteminizi tehlikeye atan kronik bir durumdan kaynaklanabilir. Daha büyük yetişkinler, bebekler ve küçük çocuklar enfeksiyona karşı daha savunmasızdır.
İş yerindeki tahriş edici maddelere maruz kalma: Tahıllar veya tekstil ürünleri gibi belirli akciğer tahriş edici maddeleri üzerinde çalışıyorsanız veya kimyasal dumanlara maruz kalırsanız bronşit gelişme riskiniz daha yüksektir.
Gastrik reflü: Tekrarlanan şiddetli mide ekşimesi nöbetleri boğazınızı tahriş edebilir ve sizi bronşit geliştirmeye daha yatkın hale getirebilir.

Bronşit riskinizi azaltmak için aşağıdaki ipuçlarını izleyin:

Sigara dumanından kaçının: Sigara dumanı kronik bronşit riskinizi artırır.
Aşılanın: Birçok akut bronşit vakası bir virüs olan influenzadan kaynaklanır. Yıllık grip aşısı yaptırmak gripten korunmanıza yardımcı olabilir. Bazı pnömoni tiplerine karşı koruma sağlayan aşılamayı da düşünebilirsiniz.

Ellerini yıkayın: Viral bir enfeksiyon yakalama riskinizi azaltmak için, ellerinizi sık sık yıkayın ve alkol bazlı el dezenfektanları kullanma alışkanlığına sahip olun.
Ameliyat maskesi takın: KOAH’ınız varsa, toza veya dumana maruz kalırsanız ve seyahat sırasında olduğu gibi kalabalıklar arasında olacağınız zaman işyerinde bir yüz maskesi takmayı düşünebilirsiniz.

Kaynaklar:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bronchitis/symptoms-causes/syc-20355566